همه چیز درباره هورمون گرلین و اثرات آن بر روی بدن

هورمون گرلین که به “هورمون گرسنگی” معروف است، نقش مهمی در تنظیم اشتها و کنترل وزن بدن ایفا می کند. گرلین به طور طبیعی در معده ترشح می شود و با تأثیر بر مغز، باعث تحریک احساس گرسنگی می شود. این هورمون در سال های اخیر به شدت مورد توجه محققان و پزشکان قرار گرفته است، زیرا رابطه مستقیمی با وزن، متابولیسم و حتی رفتارهای غذایی انسان دارد. در این مقاله از مجله لاغری دایت فرم به بررسی جامع این هورمون، نقش آن در بدن، عوامل تأثیرگذار بر تولید آن و راه های کنترل ترشح آن می پردازیم.

هورمون گرلین چیست؟

هورمون گرلین یک پپتید کوچک است که عمدتاً توسط معده تولید می شود، اما میزان کمی از آن نیز در روده ها و برخی دیگر از اندام ها تولید می شود. این هورمون به عنوان یک پیام رسان شیمیایی به مغز ارسال می شود تا زمانی که معده خالی است، احساس گرسنگی را به فرد القا کند. گرلین باعث تحریک اشتها و افزایش میل به غذا می شود و بیشتر از سلول های اپسیلون معده ترشح می شود. این هورمون با ورود به جریان خون و رسیدن به مغز، مرکز کنترل اشتها را فعال می کند. به علاوه گرلین نه تنها بر اشتها بلکه بر میزان سوخت و ساز بدن نیز تاثیر دارد.

سایر مقالات 👈 متابولیسم پایه یا BMR

چگونه هورمون گرلین اشتها را کنترل می کند؟

گرلین به مغز پیام می فرستد که بدن نیاز به غذا دارد. زمانی که معده خالی است، مقدار زیادی گرلین ترشح می شود و باعث می شود که فرد احساس گرسنگی کند. با مصرف غذا، میزان گرلین کاهش یافته و در نتیجه حس سیری افزایش می یابد. مسیر تأثیر گرلین بر مغز به شرح زیر است:

1. ترشح از معده: هنگامی که معده خالی می شود، گرلین از سلول های آن ترشح می شود.

2. انتقال به مغز از طریق جریان خون: گرلین از طریق جریان خون به هیپوتالاموس (مرکز کنترل اشتها در مغز) می رسد.

3. تحریک هیپوتالاموس و احساس گرسنگی: پس از دریافت پیام توسط هیپوتالاموس، فرد احساس گرسنگی کرده و به دنبال غذا می رود.

4. کاهش گرلین پس از غذا خوردن: با پر شدن معده، میزان گرلین کاهش یافته و احساس سیری برطرف می شود.

چه عواملی بر میزان ترشح گرلین تاثیر می گذارند؟

سطح هورمون گرلین تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد که در این بخش به برخی از مهم ترین آنها پرداخته می شود.

الگوی خواب: کم خوابی می تواند منجر به افزایش سطح گرلین و در نتیجه افزایش اشتها شود.

رژیم غذایی: برخی غذاها مانند غذاهای پرکربوهیدرات باعث کاهش موقت گرلین می شوند، در حالی که غذاهای پروتئینی سطح گرلین را پایین تر نگه می دارند.

استرس و اضطراب: استرس می تواند سطح گرلین را افزایش داده و میل به غذا را بیشتر کند.

فعالیت بدنی: ورزش های سنگین می توانند میزان گرلین را به طور موقت کاهش دهند.

سن و جنسیت: سن و جنسیت نیز بر میزان ترشح این هورمون تأثیرگذار هستند.

علائم و مشکلات ناشی از عدم تعادل سطح گرلین

در صورتی که سطح گرلین در بدن بالا برود باعث گرسنگی مداوم می شود. یعنی حتی پس از خوردن غذا نیز احساس گرسنگی ادامه دارد. همچنین با افزایش سطح گرلین، احتمال ذخیره چربی و افزایش وزن بالا می رود. به علاوه سطح بالای این هورمون باعث کاهش انرژی مصرفی بدن می شود. در مقابل کاهش گرلین باعث می شود که فرد میل به غذا خوردن نداشته باشد و به کاهش وزن ناخواسته منجر شود. همچنین کاهش سطح گرلین می تواند باعث ضعف و خستگی بدن شود.

سایر مقالات 👈 رژیم کنترل اشتها

چگونه می توان سطح هورمون گرلین را کنترل کرد؟

برخی داروها و مکمل ها ممکن است به کنترل گرلین و کاهش اشتها کمک کنند. البته، این داروها باید با توصیه پزشک مصرف شوند و به تنهایی برای کنترل وزن و کاهش گرلین کافی نیستند. خواب کافی و با کیفیت می تواند سطح گرلین را در حد متعادلی نگه دارد. مصرف پروتئین های سالم مانند مرغ، ماهی و حبوبات می تواند به کاهش گرلین و افزایش سیری کمک کند. به علاوه ورزش منظم می تواند میزان این هورمون را به طور طبیعی کاهش دهد. و در نهایت کاهش استرس با تکنیک هایی مانند مدیتیشن و یوگا می تواند بر کاهش سطح هورمون گرسنگی موثر باشد.

گرلین و ارتباط آن با بیماری ها

هورمون گرلین با برخی بیماری ها و شرایط خاص نیز ارتباط دارد. یکی از مهم ترین ارتباطات گرلین، با چاقی است. در افراد چاق، سطح گرلین معمولاً به صورت نرمال است اما حساسیت بدن به گرلین ممکن است بالا باشد که باعث افزایش میل به غذا و گرسنگی مداوم می شود. همچنین تحقیقات نشان داده که سطح گرلین در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 ممکن است تغییر کند و بر کنترل قند خون تاثیر منفی بگذارد. علاوه بر آن گرلین ممکن است با سطح روحی و عاطفی افراد نیز ارتباط داشته باشد. در برخی موارد، افزایش سطح گرلین می تواند باعث افزایش میل به غذا در شرایط استرس زا و افسردگی شود.

سایر مقالات 👈 قند خون نرمال

مروری بر مطالب

هورمون گرلین به عنوان یک پیام رسان مهم در بدن، نقش حیاتی در کنترل اشتها و متابولیسم دارد. این هورمون با ترشح از معده و ارسال پیام به مغز، احساس گرسنگی و میل به غذا خوردن را تحریک می کند. در عین حال، سطح گرلین می تواند با رعایت روش های طبیعی مانند خواب کافی، مصرف پروتئین و مدیریت استرس تحت کنترل قرار گیرد.

👇سوالات متداول